Kasteel komt boven water

De grachten van het Kasteel van Wouw dienden ooit om de vijand buiten te houden. De provincie geeft nu subsidie om die eeuwenoude waterpartijen te herstellen. Die gaan daardoor een toekomst tegemoet om wateroverlast en verdroging te bestrijden.

Bovenstrooms verdroging, benedenstroom wateroverlast. Dat is een kenmerkend patroon voor de hoge zandgronden in Nederland en daarmee ook voor de beken en kreken in onze regio. Binnen het project Cruijslandse Kreken en Smalle Beek is er stevig over nagedacht. Aanvankelijk vooral naar aanleiding van de benedenstroomse wateroverlast. Agrarische ondernemers uit de streek, mensen van provincie Noord-Brabant, Waterschap Brabantse Delta, Staatbosbeheer, Brabants Landschap en de gemeenten Steenbergen en Roosendaal gingen met elkaar aan tafel om oplossingen uit te werken.

Er kwam een breed scala aan zinvolle maatregelen op tafel. Uitgangspunt was dat alle partijen hun bijdrage zouden leveren om de waterhuishouding te verbeteren. De maatregelen die bedacht werden liepen uiteen van water vasthouden bovenstrooms, water bergen benedenstrooms en de waterafvoer via het gemaal verbeteren. Maar niet alleen het wegwerken van het water is van belang voor de streek. Want hetzelfde gebied kent ook perioden van watertekort. Rondom Wouw bijvoorbeeld, waar in droge periodes regelmatig beregeningsverboden moeten worden ingesteld. Hoe mooi zou het niet zijn als de afvoerpieken van de Smalle Beek ergens konden worden opgeslagen om het grondwater aan te vullen voor drogere tijden?

Ooit stond er een kasteel in het water van de Smalle Beek; het Kasteel van Wouw. Een waterburcht met een gracht er rondom heen, die door de beek werd gevoed. Na diverse uitbreidingen ontstond er een kasteelcomplex met zware hoektorens en aarden wallen er rond omheen. Er daar weer rond omheen een grote waterpartij. Toen het kasteel werd verlaten en vernield werden de wallen in de waterpartijen geschoven. De kasteellocatie werd omgevormd tot een landbouwperceel. Weliswaar met een vreemde bult er in, waar de muren en funderingen nog altijd onder de grond zitten. Hoe mooi zou het zijn om die waterpartijen te herstellen, om daar de afvoerpieken van de Smalle Beek in op te kunnen slaan?

Het herstellen van de waterpartijen werd uitgewerkt in een projectplan Waterconservering Wouw. Onder de regeling Deltaprogramma Hoge Zandgronden heeft de provincie een subsidie verleend om dit project nu mogelijk te maken. Vierhonderd jaar nadat de waterpartijen hun functie voor het kasteel verloren, zullen ze weer worden opengelegd om de waterhuishouding in de streek te verbeteren. Wat ooit een verdedigingswerk was om de vijand te weren, wordt nu een waterwerk om wateroverlast en droogte te weren. En weet u wat het extra mooi maakt? De contouren van het zo lang verborgen gebleven kasteel zullen door dit waterwerk weer zichtbaar zijn.